STORM - Η εξαίρεση που επιβεβαιώνει ποιος ξέρει τι... [Μέρος 2ο]

Επανερχόμαστε, λοιπόν, στην ακανθώδη και σκανδαλώδη προβληματική, περί σεναρίου.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΟΛΟΓΙΑΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑ...

Αυτό που κατάφερε ο Lodewijk με τον Μπάρλεντον, το επιχειρεί σε μικρότερη συναισθηματική κλίμακα κι αργότερα με την Ασβέρσε. Η τελευταία αναγνωρίζει σύντομα, στο πρόσωπο του Storm, ένα αληθινό και ντόμπρο παληκάρι, με ήθος και φιλότιμο, όταν η υπόλοιπη φάρα δεν είναι παρά άμυαλες μαριονέτες προς κατανάλωση, στις διάφορες παγίδες του Ανακτόρου. Αλλά κι αυτή δεν πρόκειται να ζήσει για πολύ. Λίγες σελίδες μετά, εκδικείται με τίμημα την ίδια της την ζωή, το ύπουλο παιχνίδι του Φύλακα, προς τους Storm και Ρέντχερ, παρά το γεγονός ότι με την τελευταία δεν έχουν πάει ούτε μια φορά για ψώνια ή έστω μια τουαλέτα μαζί. Τέτοιο βάθος ψυχής, δε συναντάς πια, παρά μόνο στα καθαρόαιμα κορόιδα.

Παρά το γεγονός ότι η Ασβέρσε είναι πιο άντρας απ' όλους τους άντρες της παρέας, η προσωπικότητά της παραμένει επίπεδη και δε φτάνει ποτέ την εσωτερικότητα του Μπάρλεντον. Φτάνει, ωστόσο, πολύ γρήγορα σε επίπεδο οικειότητας, αντίστοιχο μ' εκείνο που νιώθουμε για τη Ρέντχερ. Δε θα ήταν άστοχο να υποθέσουμε ότι εφόσον, σεναριακά, η κοκκινομάλλα κορασίδα έχει φάει κλάσιμο και χορεύει rave και belly-dancing μέσα στο κλουβάκι της, ο Lodewijk γύρεψε ένα υποκατάστατό, να συντροφεύσει τον Storm στην περιπέτειά του. Η Ασβέρσε όχι μόνο στέκεται επάξια σε ματάρες, βυζάρες και μπουτάρες αλλά, με το ταπεραμέντο της, σε κάνει σύντομα να ξεχάσεις ότι κάπου πίσω υπάρχει και μια Ρέντχερ. Αν το ήθελε ο σεναριογράφος, θα αναρωτιόμασταν δέκα τεύχη μετά: ρε συ, δεν έπαιζε και μια κοκκινομάλα, κάποτε;;

Άλλη μια μικρή λεπτομέρεια, η οποία - ασχέτως αν οφείλεται στον Lawrence ή στον Lodewijk - περνάει 100% απαρατήρητη, αλλά κατά τη γνώμη μου αποτελεί ένδειξη κορυφαίας σημασίας, για την ποιοτική διαφορά αυτού του τεύχους, παρατίθεται αμέσως...

Επίσης, για να μην ξεχνιόμαστε, παρατηρείστε τα χέρια
του Storm. Δεξί μπράτσο, για διαφήμιση τεστοστερόνης.
Αριστερό μπράτσο, για διαφήμιση ενυδατικής λοσιόν.

Παρατηρείστε τον φαφλατά, καμπούρη Φύλακα. Προσέξτε με πόση μαεστρία - συνειδητά ή ασυνείδητα - έχει σχεδιαστεί από τους ενορχηστρωτές της δράσης, με το πρόσωπο σκοτεινό και καλυμμένο. Σε κάθε προηγούμενη περίπτωση, αντιμετώπιζε τις βλασφημίες κατάματα, στάζοντας το γραφικό του φαρμάκι, ιλαρός κι επίπεδος, όπως σχεδόν οι περισσότεροι χαρακτήρες. Εδώ, όμως, το όριο καταπατάται για δεύτερη φορά, μετά την περίπτωση Μπάρλεντον. Ακόμα πιο περίτεχνα - στα όρια μιας αυτόνομης τελειότητας - ο Φύλακας αποστρέφεται όχι απλά μια πραγματικότητα, την οποία δεν βαστά ν' αντικρύσει, αλλά σχεδόν κρύβεται απ' τον ίδιο τον αναγνώστη! Βουλιάζει σ' έναν άλλο κόσμο, σκοτεινό, δικό του. Κερδίζει έτσι - και μόνον γι' αυτό το μοναδικό καρέ - μια εσωτερική ζωή κι ένα βάθος απροσμέτρητο, σχεδόν ανατριχιαστικά απτό. Με αυτό το αναπάντεχο καλλιτεχνικό επίτευγμα, προοικονομείται - στα χνάρια μιας αληθινής τραγωδίας - ο σκοτεινός ρόλος, που πρόκειται να διαδραματίσει αυτός ο χαρακτήρας. Ασχέτως, αν στο καπάκι, τα πάντα προσγειώνονται στη συνηθισμένη γελοιότητα της κατα-storm-ικής πλοκής, πηγαίνοντας στράφι κάθε υποψία συνειδητού μεγαλείου.

Θαρρείς, μια σχισμή αν άφηνε ανάμεσα
στα δάχτυλα, η ματιά του θα καρφωνόταν
σκοτεινή πάνω στη ματιά του αναγνώστη.

Λίγο πιο κάτω, τα πάντα επιστρέφουν στο παλιό, καλό κλισέ...

Ένας πονηρός, κρυμμένος πίσω από μια κολώνα!
Ουάου! Μοναδική σύλληψη!!

Ακόμα λίγο πιο κάτω, η Ασβέρσε ανοίγει δρόμο ανάμεσα στο πλήθος και με το γυμνό σπαθί στο χέρι (θα ήταν προτιμότερο, βέβαια, να ήταν γυμνή η ίδια και το ξίφος στο θηκάρι του) καταδιώκει τον κακοαναθρεμμένο Φύλακα. Κι ενώ, απ' το σημείο αυτό και 25 ολόκληρα καρέ μετά, παραμένουν παντελώς εξαφανισμένοι και τρέχα-γύρευε, τους βλέπουμε ξαφνικά στο 26ο καρέ μέσα στο σκάφος να κατευθύνονται με ακατάσχετη ταχύτητα προς το Ανάκτορο, σφιχταγγαλιασμένοι και μαλλιοτραβηγμένοι. Ορίστε; Πώς βρέθηκαν αυτοί εδώ, έτσι, τώρα; Τι μεσολάβησε μεταξύ τους, όλο αυτό το διάστημα; Πώς βρέθηκε ο Φύλακας στο σκάφος, που λίγες στιγμές πριν, αποστρεφόταν; Αν βρισκόσουν εσύ, ταπεινέ αναγνώστη, σ' ένα επιβατικό Boeing, που δεν είχες ξαναδεί στη ζωή σου, θεωρείς πιθανό πατώντας κουμπιά, διακόπτες και τραβώντας μοχλούς, ότι θα κατάφερνες ν' απογειωθείς κατά λάθος;

Όλα ετούτα, προφανώς, κόπηκαν στο μοντάζ και θα τα απολαύσουμε χαρούμενοι στην "Director's Cut" έκδοση ή στην "Extended Version". Μέχρι τότε, όμως, είπαμε ρε παιδιά: η οικονομία είναι προσόν ενός comic, αλλά όχι η τσιγγουνιά!! Εδώ, ο Lodewijk πέφτει λίγο έξω στους υπολογισμούς του. Πιθανόν, να χρειαζόταν μία ή δύο σελίδες παραπάνω, ώστε ν' αναπτύξει το σενάριο στην επιθυμητή πληρότητα. Παρακολουθούμε δύο - ΔΥΟ!!! - ολόκληρες σελίδες, τους Storm και Ρέντχερ, να κουτρουβαλούνται μέσα στο στομάχι του ολογραφικού γίγαντα - δηλαδή, απίστευτη σπατάλη για μαλακίες - κι όλες οι μικρότερες, παράλληλες πλοκές τινάζονται στον αέρα μιας ασύδοτης συνδυασμένης πορδής, καλλιτέχνη και συγγραφέα. Τώρα, ωστόσο, είναι αργά. Θα έπρεπε το comic να χτιστεί από την αρχή, ξανά - ή έστω από τη μέση - ώστε καρέ-καρέ να κερδηθούν εντέλει οι σελίδες και η ανάπτυξη που απαιτούνταν.

ΚΛΙΣΕ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΑΡΧΕΤΥΠΟΥ...

Όπως θα έχετε καταλάβει - όλοι εσείς οι χιλιάδες, που με διαβάζετε - το 'χω συνήθειο να υπερβάλλω. Έτσι, όμοια εκτροχιάστηκα από το μέσο δρόμο, λίγες γραμμές πιο πίσω. Το γραφικό καρεδάκι με το Φύλακα και το μαχαίρι είναι κάτι περισσότερο από κλισέ, είναι μια σχεδόν αρχετυπική αναφορά. Η διαφορά είναι απροσμέτρητης σημασίας. Σα να συγκρίνουμε πχ. το αντίκτυπο, που φέρει η ενδυμασία στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση, την αντίληψη του σώματος και της γυμνότητάς, με το πόσα εκατοστά γόβα επιτάσσει η φετινή μόδα.

Το κλισέ είναι συχνά μια έκφραση της αρχετυπικής πίεσης. Η τελευταία, όμως, ουδέποτε εκπίπτει στην ανία του κλισέ, όπως κανείς δε βαριέται ν' ανασαίνει ή να ονειρεύεται τον έρωτα. Το κλισέ είναι μια έξυπνη απόδοση του ο,τιδήποτε, η οποία όμως εκφυλίζεται από το βάρος της ίδιας της επιτυχίας της, σε δεδομένη εποχή και χώρα, σε μια ανώδυνη και ανιαρή επανάληψη, η οποία αντιμετωπίζει το υποκείμενο σαν το σκυλί του Παβλόφ, προσπαθώντας να εκβιάσει την αντίδραση, παρά να την εμπνεύσει: το μόνο που ξέρει είναι το καμπανάκι, μόνο το καμπανάκι και πάντα το καμπανάκι. Για παράδειγμα, μια επιτυχημένη ταινία, η οποία με τον τρόπο της ανοίγει νέους κινηματογραφικούς δρόμους, το πιο πιθανό είναι να βασίζεται στις ίδιες και τις ίδιες βασικές δομές και θεματικές εξιστόρησης, η οποίες έχουν προταθεί και αναλυθεί από τη φιλολογική έρευνα και τη Σημειολογία: ένας ήρωας, ένα δεινό, ένας απώτερος στόχος, ένα εμπόδιο, ένα αίσιο τέλος, κ.τ.λ. Όλα ετούτα ουδέποτε γίνονται βαρετά ή κλισέ. Είναι ένας κοινός παρονομαστής της ανθρώπινης ύπαρξης, είναι αυτά που μας κάνουν ανθρώπους, στην τελική. Από την άλλη, ο καλός φίλος και συνάδελφος του πρωταγωνιστή, σε μια αστυνομική ταινία, ο οποίος (συνήθως... μαύρος) σκοτώνεται στο πρώτο 5λεπτο ή ο στριφνός διοικητής του τμήματος, που κάνει ανυπόφορη τη ζωή του ήρωα, όλα ετούτα δεν είναι παρά κλισέ, ήδη απ' το 5ο έτος της ηλικίας μας.

Ο κακός χαρακτήρας, που μισοκρυμμένος στο παρασκήνιο κι οπλισμένος με κάποιο απειλητικό αντικείμενο ή έστω μια απειλητική ατάκα, εποφθαλμιά τη ζωή ή την ευτυχία των πρωταγωνιστών, είναι μια εικόνα αρχετυπική: υπήρχε και θα υπάρχει, με τον τρόπο της, στον αιώνα των άπαντα. Ζητούμε ταπεινά συγγνώμη απ' το Φύλακα του Ανακτόρου, για ετούτη τη βιαστική μας κρίση.

Στο ίδιο πλαίσιο κινείται και αυτό καθαυτό το Ανάκτορο του Θανάτου, το οποίο είναι το δεύτερο δυνατό χαρτί του Lodewijk. Κάθε ήρωας καλείται να ξεπεράσει εμπόδια κι είναι ακριβώς αυτός ο τρόπος που θα το επιτύχει, εκείνο που αποζητά κι απολαμβάνει ο αναγνώστης. Είναι μια σίγουρη, δίχως κανένα ρίσκο, σεναριακή σύλληψη. Ειδικά όταν επενδύεται, επιπλέον, με τη συμμετοχή μιας ολόκληρης ομάδας δευτερευόντων χαρακτήρων, ανομοιογενών και ετερόκλητων. Τα μόνα στοιχήματα που έχει να κερδίσει το σενάριο είναι δύο: η πρωτοτυπία των εμποδίων ή παγίδων και η εκμετάλλευση των ετερόκλητων δυνατοτήτων της ομάδας. Εδώ (χωρίς πολλά-πολλά), το πρώτο στοίχημα κερδίζεται. Το δεύτερο, αντιθέτως, μένει παντελώς ανεκμετάλλευτο. Οι διάφοροι πρωταθλητές πεθαίνουν ο ένας μετά τον άλλο, στα πεταχτά και αδιάφορα. Κανείς δεν κάνει ο,τιδήποτε ιδιαίτερο, πέρα απ' τον να γκρινιάζει και να τρέχει. Ο Lodewijk εξαντλεί όλη του την όρεξη στην τελική αναμέτρηση, όπου Storm και Ασβέρσε βραχυκυκλώνουν τον ολογραφικό υπολογιστή με το έξυπνο τέχνασμά τους. Αμαρτία να μην παραδεχτούμε το πόσο μας άρεσε αυτή η ιδέα. Μακάρι να υπήρχαν 2-3 ακόμα, αυτού του επιπέδου, νωρίτερα κατά την περιήγησή τους στα σωθικά του μεταλλικού κτήνους.

Δεν υπάρχει κάτι περισσότερο να πω (ευτυχώς για σας!) κι, επίσης, βαρέθηκα να γράφω. Από τα 4 πρώτα τεύχη του Storm, το "ΤΟ ΑΝΑΚΤΟΡΟ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ" είναι με διαφορά το καλύτερο. Σε επόμενη ανάρτηση θα ξεπετάξω στο άψε-σβήσε τα τεύχη 3 και 4, ώστε να συνεχίσω κάποτε και με τα υπόλοιπα, από τα οποία με κόπο συγκρατούμαι, γιατί μαζεύονται οι ιδέες και μετά τις ξεχνάω.

Τα λέμε... :-)