Sunday, November 30, 2014

ΖΙΛ ΖΟΥΡΝΤΑΝ - Ένας Απίθανος Ντεντέγκντιβ [Μέρος Βου]

Σ' ΩΡΑΙΟΣ! Νο4

Ένα από τα στοιχεία, που θαυμάζω και ρουφώ με δίψα ακόρεστη, είναι κι αυτή η εκπληκτική ικανότητα μερικών να δημιουργούν την κατάλληλη ατμόσφαιρα, με εξαιρετική οικονομία στοιχείων. Η δική μου συνήθεια, να υπερφορτώνω ένα καρέ με χιλιάδες λεπτομέρειες, που συνειρμικά κατακλύζουν τη σκέψη μου γύρω απ' το βασικό θέμα, υποδηλώνει μια φλυαρία, η οποία εκτός από προσωπικό στιλ και χιούμορ δεν έχει τίποτε άλλο να προσφέρει στο θεατή. Ο Tillieux έχει πλεονάζουσα αυτήν την ικανότητα. Όταν θέλει να γεμίσει το καρέ με λεπτομέρεια, όπως είδαμε σε μερικά αποσπάσματα της προηγούμενης ανάρτησης, το καταφέρνει με μεγάλη άνεση και φαντασία. Όταν πάλι θέλει να δημιουργήσει ένα συγκεκριμένο συναίσθημα, χωρίς πολλά-πολλά, το καταφέρνει πάλι με ασύγκριτη μαεστρία.

Παρακάτω, τα πρώτα τρία καρέ είναι από την εξαιρετικά ατμοσφαιρική περιπέτεια "LA VOITURE IMMERGÉE", η οποία - όπως φυσικά και οι κινηματογραφικές ταινίες - εκδόθηκε στην Ελλάδα, από τις Εκδ. MULTIEDITIONS, με τον παντελώς άσχετο και σουρεαλιστικό τίτλο: "ΈΝΑ ΤΡΕΛΟ-ΚΑΤΣΑΡΙΔΑΚΙ" (σφηνωμένο στο κρανίο του επιμελητή - κι ίσως όχι μόνο στο κρανίο). Ό,τι να 'ναι, πραγματικά! Το τελευταίο καρέ, πάλι, είναι από την ιστορία "LES CARGOS DU CRÉPUSCULE", η οποία δημοσιεύτηκε με τίτλο "Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΑΙΝΙΓΜΑ", πολύ ευστοχότερο φυσικά απ' ότι θα 'ταν π.χ. "Ένα Τρελό-Ανθρωπάκι" ή "Ο Άνθρωπος Κατσαριδάκι" ...

Καρτουνίστικο, ξεκαρτουνίστικο, εγώ νιώθω σα να 'μουν ο ίδιος εκεί κι οι αρθρώσεις μου
διαμαρτύρονται από την υγρασία. Η επιλογή προοπτικής από τόσο χαμηλά επιτείνει το
αίσθημα της φυσικής παρουσίας. Ούτε 3D, ούτε ψηφιακή τεχνολογία και μαλακίες:
πενάκι, χρώμα και πολύ-πολύ ταλέντο με φαντασία...
Μια γραμμή παραπάνω κι η σύνθεση θα "βάραινε". Μια γραμμή παρακάτω και κάτι θα έλειπε.
Εξαιρετική ισορροπία και οικονομία, δυνατή προοπτική και συναίσθημα!! ΜΑΓΕΙΑ!!!
Μόνο θαυμασμός !!!
Σχεδόν αισθάνομαι τη βραδυνή ψύχρα, το ρελαντί του αυτοκινήτου να γουργουρίζει
γλυκά, ένα απόκοσμο αίσθημα ασφάλειας και οικειότητας, από τα φώτα του αυτοκινήτου
μέσα στην ερημιά κι ίσως ένα-δυο βατράχια να φλερτάρουν, κάπου στο βάθος ή παραδίπλα...

ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΝΟΥΝ, ΟΙ ΑΠΟΡΙΕΣ ΜΕΝΟΥΝ

Καθώς ξαναδιάβαζω, δεκάδες χρόνια μετά, την ιστορία "Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΑΙΝΙΓΜΑ", πέφτω στο παρακάτω καρέ, το οποίο σα μηχανή του χρόνου, σα τυχαία μυρωδιά που σε γυρίζει χρόνια πίσω στην κουζίνα της γιαγιάς, ρετουσάρισε ρυτίδες, άσπρες τρίχες και φαλάκρα και με γύρισε, παιδί πια, στην παραλία Λουτρακίου ή στη μεσημεριανή στρωματσάδα, κάτω απ' το πεύκο του παλιού μας εξοχικού. Τότε που πρωτοδιάβαζα τα "ΧΡΥΣΑ ΚΟΜΙΚΣ" και με την ίδια δίψα κατάπινα τη μία σελίδα πίσω από την άλλη.

Πριν από μερικές βδομάδες, λοιπόν, σαραντάρης πια, διαπιστώνω ότι ο εγκέφαλός μου λειτουργεί χωρίς καμία παραλλαγή ή βελτίωση στα ίδια ερεθίσματα. Αναρωτήθηκα το ίδιο αναρώτημα, όπως ακριβώς και τότε: απ' αυτή τη θέση που στέκεται και με τη συγκεκριμένη προοπτική - μου φαινόταν τότε, μου φαίνεται και τώρα - είναι απλά αδύνατο να γίνει ο Ζουρντάν αντιληπτός, από το βλέμμα του κακού. Η ευθεία όρασης, περνώντας πάνω απ' την κώχη της προκυμαίας θα έπρεπε κανονικά να πέφτει στο νερό και σε καμία περίπτωση στα χαμηλότερα σκαλοπάτια της κλίμακας, ίσα δηλαδή με την υδάτινη στάθμη. Προκειμένου, να εκβιάσει την εξέλιξη ο Tillieux, στο αμέσως επόμενο καρέ (ένθετο) μικραίνει αισθητά την απόσταση μεταξύ προκυμαίας και αναβαθμίδας, ενώ αντιστρόφως μεγαλώνει την υψομετρική τους διαφορά.

Δεν είναι σχολαστικότητα. Έτσι, απλά, για το νοσταλγικό του πράγματος. :-)

Είναι προφανές ότι στην άκρη της προκυμαίας ξαποσταίνει μια μικρή μαύρη τρύπα, η οποία
άθελά της καμπυλώνει το χωρόχρονο, καθιστώντας τον ήρωα εκτεθειμένο στις επίβουλες ματιές.

GREECE - Leave Your Myth...

Αφήνοντας το όνειρο κι επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ένα μένει να πούμε, γεμάτο νόημα: για το μπούτσο!! Δεν ήταν όμως πάντα έτσι. Τη δεκαετία του 80 υπήρχαν ακόμη άνθρωποι με μεράκι και ποιότητα. Αν όχι τόσο ειδυλλιακά, τέλος πάντων, υπήρχαν άνθρωποι με εκδοτικό ήθος και στοιχεία αισθητικής αξιοπρέπειας. Γι' αυτό όταν κυκλοφόρησαν, τότε, τα "ΧΡΥΣΑ ΚΟΜΙΚΣ" είχαν την αξιοπρέπεια να διατηρήσουν την πρωτότυπη αισθητική, γαλουχώντας έμμεσα τις γενιές που τα διάβαζαν σε μια συγκεκριμένη ποιότητα.

Λε φρανσέ προτοτύπ.
Λε γκρεκ προτοτύπ. Βουαγιέ κομ λε κουλέρ γκρεκ
σον πλυ βιβάντ κε σελ ντι φρανσέ προτοτύπ.

Έτσι κι εμείς, από φιλότιμο, κάνουμε τα στραβά μάτια στις μικρές ατέλειες. Όπως πχ. ότι στα πρώτα τεύχη ο M.Tillieux είχε γίνει Millieux ή ότι δεν υπήρχαν γενικότερα στοιχεία, όπως πχ. ο πρωτότυπος τίτλος, κάτι που όμως στα επόμενα τεύχη άρχιζε σιγά-σιγά ν' αλλάζει.

Δέον να αναφέρουμε, επίσης, πως η ελληνική απόδοση όλων των "ΣΤΑΡ ΚΟΜΙΚΣ" χαρακτηριζόταν από μια μάγκικη χαλαρότητα και το σχεδόν αργκό ιδίωμα της Έλενας Ακρίτα. Καλό ή κακό, δεν ξέρω. Σίγουρα, όμως, ήταν χαρακτηριστικό στοιχείο. Με την πρώτη ευκαιρία, με τα χαζά γαλλικά που θυμάμαι, θα επιδιώξω να συγκρίνω τις επιλογές της Έλενας στην απόδοση, με το γαλλικό πρωτότυπο. Αν, δηλαδή, επεδίωκε να διατηρήσει κάτι απ' το γαλλικό κείμενο ή ήταν, απλά, ο... εαυτός της.

Τι μεσολάβησε από τότε; Με συν-πλην καναδυό χρόνια, η δεκαετία του 90! Με άλλα λόγια, η χειρότερη σαβούρα του αιώνα που πέρασε! Η πιο φλούφλικη, αποδομιστική, σαδομαζοχιστική, νεοπλουτίστικη και άχρηστη δεκαετία ενός αιώνα, που ενώ αγκομαχούσε 90 χρόνια από ηδονή, ενώ γαμούσε κι έδερνε 90 χρόνια, σαν επιβήτορας, κόσμο και κοσμάκη, στο τέλος αντί να ξεσπάσει σ' ένα γκραν γκινιόλ χύσιμο και να γονιμοποιήσει τα πάντα, ξεφούσκωσε κι απεβίωσε μέσα σ' ένα τιτάνιο, βρωμερό και δεκαετές κλάσιμο.

Κάπου εκεί τριγύρω, οι ελληνικές MULTIEDITIONS μετονομάστηκαν σε ΠΟΛΥΕΚΔΟΤΙΚΗ, προφανώς, φιλοδοξώντας έτσι να έρθουν ένα βήμα ακόμα πλησιέστερα στο ελληνικό... μεγαλείο. Αλλά, δυστυχώς, δεν άλλαξαν και τα δικαιώματα διαχείρησης των comics, μήπως βλέπαμε καμιάν άσπρη μέρα, που να μην οφειλόταν σε μαλακία. Κατά πάσα πιθανότητα, κάπου εκεί, θα μας άφησαν χρόνους κανάς μπαμπάς ή κανάς θείος, οι άνθρωποι δηλαδή εκείνοι που είχαν χτίσει με κάποιον κόπο ό,τι είχαν χτίσει, τέλος πάντων, και στη συνέχεια ανέλαβαν τίποτα κλασικά λαμόγια, τίποτα κλασικά άχρηστοι και ανεύθυνοι, καλοζωισμένοι απόγονοι, παντελώς άσχετοι από comics, ποιότητα, αισθητική, ήθος κι ό,τι άλλο απαντήσει κανείς στο λεξικό, κάτω απ' το λήμμα "αρπαχτή" και τα παράγωγά της. Τα "ΧΡΥΣΑ ΚΟΜΙΚΣ" έγιναν "ΓΕΛΙΟ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ", κάθε αναφορά στον οποιονδήποτε θεωρήθηκε χάσιμο χρόνου και χρήματος στην καλύτερη, γιατί στην χειρότερη οι άνθρωποι απλά αγνοούσαν τι θα πει επαγγελματισμός και φόρος τιμής στους δημιουργούς κι επιμελητές. Δεν υπάρχει πια Tillieux, ούτε καν Millieux, ούτε Έλενα Ακρίτα, ούτε καν ΤΙΤΛΟΣ!!! Υπάρχει "Νο3" και "Φύγαμε! Εύκολη δουλειά!". Υπάρχουν όμως, γραμμένες με τεράστια γράμματα, οι 400 δραχμές της τιμής, στο οπισθόφυλλο. Έτσι ακριβώς! Φύγαμε, εύκολη δουλειά! Και γυφτιά, επίσης, σε όλο της το μεγαλείο! Άραγε τηρήθηκε κανένα πνευματικό δικαίωμα, σε όλο αυτό το τσίρκουλο της αχρειότητας;

Φάτε αισθητική δεκαετίας 90!!! Φάτε δηλαδή την έλλειψη ακόμη κι αυτής της ελάχιστης αισθητικής αντίληψης, που κατέχει εκ γενετής, ακόμη κι η κουράδα ενός γιακ στα υψίπεδα του Θιβέτ...

Εξώφυλλο να σου πετύχει! Κολάζ απ' ό,τι να 'ναι!!
Τόση τσαπατσουλιά πια, πρέπει να τη σπουδάζει κανείς!!!

Έτσι, σαν τα σκατά μέσα στο βόθρο - όπως και σχεδόν καθετί, παραδοσιακά ποιοτικό - άρχισαν να σβήνουν κι οι τελευταίοι απόηχοι των ελληνικών, εκδοτικών προσπαθειών στο χώρο του comic, με την κυριαρχία πλέον της ΜΑΜΟΥΘΚΟΜΙΞ (αν εξαιρέσουμε το μονομανή Τερζόπουλο και τον Disney του), απ' την οποία δεν είχαμε ποτέ και ιδιαίτερα παράπονα. Πέρα απ' το γεγονός ότι μετά από τρεις αναγνώσεις, η κόλλα γινόταν σα ψίχουλο από παξιμάδι και κρατούσες πια το αγαπημένο σου comic, σε μικρά τεύχη του ενός φύλλου, διερωτόμενος γιατί να είσαι πάντα εσύ ο μαλάκας. Γιατί, ας πούμε, τα χαρτονομίσματα που έπαιρνε η ΜΑΜΟΥΘΚΟΜΙΞ στα χέρια της δεν τρίβονταν, να διαλυθούν, με την ίδια ευκολία και συχνότητα; Είπαμε. Ο μαλάκας...

No comments:

Post a Comment