Sunday, November 16, 2014

ΖΙΛ ΖΟΥΡΝΤΑΝ - Ένας Απίθανος Ντεντέγκντιβ [Μέρος Α]

Ένας απίθανος ντετέκτιβ σε μια απίθανη χώρα: την Ελλάδα! Για το γουνάκι της οποίας έχω, όπως πάντα, ένα σωρό ράμματα, τα οποία και θα πλέξω σταυροβελονιά και διπλοβελονιά στο επόμενο μέρος.

Ο ΖΙΛ ΖΟΥΡΝΤΑΝ πρόκειται για μια εξαιρετική δημιουργία του Βέλγου MAURICE TILLIEUX, απ' το σωτήριο έτος 1956 και φεύγα. Οι ήρωές του εντελώς καρτουνίστικοι κι έτσι γλιτώνουν κι ανοσούν στις ισχυρές δόσης χολής και φαρμακίου, που συνηθίζω προς όσους φιλοδοξούν ρεαλισμούς, χωρίς τα αντίστοιχα εφόδια ή την όρεξη. Η γραμμή καθαρή, όμως ένα κλικ λιγότερο καθαρή, από τη λεγόμενη Γαλλο-Βελγική σχολή. Ετσι δεν είναι μια γραμμή απόλυτη και δυσκοίλια, όπως η γραμμή του αξιολάτρευτου Τεντέν, αλλά μια γραμμή γεμάτη πλαστικότητα, ζωντάνια, δυναμισμό. Στα πλαίσια της εποχής, με τη μεγάλη αγάπη στα φετίχ του αστικού πολιτισμού, ο Tillieux σχεδιάζει τα αυτοκίνητα με εξαιρετική ακρίβεια και μεράκι, είτε κυκλοφορούν σε απλή κίνηση, είτε σπινιάρουν κι υπερστρέφουν ή φρενάρουν απότομα σε κατάσταση έντασης κι αυτοκινηγητού. Τα background είναι απαράμιλλης γραφικότητας ή ατμοσφαιρικότητας, παρά το γεγονός ότι παραμένουν παντα πιστά στην καρτουνίστικη γραμμή. Μικρές, διάσπαρτες λεπτομέρειες - στις οποίες θα αναφερθώ ακολούθως - μεταφέρουν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα με τόση φινέτσα, ακρίβεια, πληρότητα και λακωνικότητα, ώστε ακόμα και μερικά περαστικά καρέ, απλά δε χορταίνουν τη ματιά, όσο και να τα χαζεύεις. Το μυστήριο διάχυτο κι αστείρευτο, σε αφήνει έρμαιο της διάθεσης του δημιουργού. Παραδίνεσαι στη μαγεία και ρουφάς τη μία σελίδα πίσω από την άλλη. Άλλοτε καρέ λιτά και πλαδαρά, σα σύντομα ανέκδοτα που καθυστερούν την πλοκή, αλλά πλουταίνουν τη διάθεση, κι άλλοτε καρέ συμπαγή και πλήρη, καθορίζοντας με ακρίβεια το πλαίσιο και την ατμόσφαιρα, στην αγκαλιά των οποίων απελευθερώνεται η πλοκή. Τελικά, ισχύουν όλα όσα είχα λυρικά περιγράψει, κάπου καταμεσίς, στην πρώτη μου ανάρτηση για το ΜΠΕΡΝΑΡ ΠΡΙΝΣ. Με τη διαφορά ότι εδώ δεν το σκέφτεσαι "Α ωραία, τώρα θα γίνω παιδί". Απλά γίνεσαι!

Κακά δεν έχω να πω, καθώς κακά λέω - όπως θα έχετε καταλάβει - κυρίως όταν ο άλλος πάει να μου πουλήσει κάτι άλλο από αυτό που είναι. Ο Tillieux δε σου πουλάει πχ. ρεαλισμό, σου πουλάει αυτό που είναι. Άμα το έπαιζε ρεαλιστής θα τον ξέχεζα κι ετούτον :-) . Θα ξεχέσω όμως πατόκορφα, αργότερα, τους υπεύθυνους των ελληνικών εκδόσεων.

Σ' ΩΡΑΙΟΣ! Νο1

Στο κλασικό ευρωπαϊκό κόμικ φαίνεται ολοκάθαρα και τιμάται αυτό που στο κλασικό υπερηρωϊκό αμερικάνικο είναι απλή κουτσουλιά στο τακούνι του ήρωα: η ποικιλομορφία και η γραφικότητα των ανθρώπινων χαρακτήρων του πλήθους. Δεν υπάρχει "μάζα" στο ευρωπαϊκό κόμικ. Υπάρχει ένας κι ένας. Στα παρακάτω καρέ φαίνεται ολοκάθαρα ότι ο βέλγος καλλιτέχνης απολαμβάνει κάθε φυσιογνωμία ξεχωριστά, σα ζωντανό κομμάτι του στιγμιότυπου και της ζωής κι όχι σαν αγγαρεία, που βγαίνει εις πέρας με ομοιόμορφα μωβ ανθρωπάκια, δίχως πρόσωπα, που απλά πλαισιώνουν τις γροθιές και τα ποντίκια, κάπου στο βάθος. Εδώ πολύ ευκολότερα, απ' ότι περιγράψαμε σε παλαιότερο σχόλιο για ΘΟΡΓΚΑΛ, μπορεί κανείς να πλάσει μικρές ιστορίες, για καθεμία από τις φιγούρες που παρατηρούμε και δεν πρόκειται να ξανασυντήσουμε ποτέ στη ζωή μας. Η αποθέωση έρχεται μ' εκείνον τον τυπάκο, στο κάτω μέρος του 1ου καρέ, του οποίου φαίνεται μόνο το χέρι και το καπελάκι. Κάτι δείχνει, ίσως κάτι εξηγεί. Ο καθένας μπορεί να φανταστεί τη δική του ιστορία. Το μεγαλειώδες είναι αυτό το αίσθημα που δημιουργείται ασυνείδητα, ότι η ζωή της γειτονιάς δεν εξαντλείται μέσα στο καρέ, αλλά διαχέεται προς κάθε κατεύθυνση, κι εμείς το μόνο που καταφέρνουμε είναι να ξεκλέψουμε μια φευγαλέα ματιά από κάτι που ξεπερνάει κι εμάς και το καδράρισμα του καλλιτέχνη. Ένα ορθογώνιο, χωρίς πλευρές, που τείνει στο άπειρο.

Όπως διάβασα κάπου στο διαδίκτυο, ο Tillieux ξεχωρίζει από τους ομοειδείς του,
καθώς δε ζωγραφίζει τις λαμπερές προσόψεις και την αστική γκλαμουριά, αλλά
τους πίσω δρόμους, το περιθώριο, τη βρώμικη και σκοτεινή μεριά των πόλεων.
Χωρίς, φυσικά, να χάνει τη καρτουνίστικη γραφικότητα...
Δεν έχετε αγωνία να μάθετε που;

Σ' ΩΡΑΙΟΣ! Νο2

Πάντα λάτρευα τον τρόπο, με τον οποίο όλη αυτή η γενιά γαλλο-βέλγων αγαπούσε τα αυτοκίνητα (τα οποία προσωπικά απεχθάνομαι, εκτός κι αν πρόκειται για κανά χολιγουντιανό κυνηγητό). Με την ίδια επιμέλεια, φυσικά, σχεδίαζαν κάθε μηχανολογικό επίτευγμα: αεροπλάνα, φορτηγά πλοία και τα σχετικά. Ωστόσο, στο καθημερινό αστικό περιβάλλον, που διαδραματίζονται συνήθως οι ιστορίες, τα αυτοκίνητα έχουν την τιμητική τους. Δε θα επεκταθώ. Θέλω απλά να παρατηρήσετε τη σχεδιαστική δεινότητα του Tillieux, στο παρακάτω τμήμα του προ-προηγούμενου καρέ. Το αυτοκίνητο δεν στρίβει απλά μια στροφή, έχει γίνει η ίδια η στροφή! Η αντίστροφη ελλειπτικότητα του τροχού, η καμπυλωμένη σκιά που αντιγράφει την κυρτότητα της στροφής, αυτή η γενικότερη πλαστικότητα, η οποία δεν καταλήγει ποτέ στην ασκέλετη, ελαστικότητα του κινούμενου σχέδιου, δεν είναι παρά δηλωτικά του σχεδιαστικού μεγαλείου και ταλέντου του καλλιτέχνη.

Τρέχει, όμως, πολύ ο καραγκιόζης, για κατοικημένη περιοχή...
Η εξαιρετική επιλογή προοπτικής, κάνει τη μάζα του φορτηγού
να φαίνεται δέκα φορές πιο ογκώδης και καταστροφική...
Εδώ, αντιθέτως με την πλαστικότητα του προ-προηγούμενου καρέ, οι γραμμές είναι αυστηρές
και άκαμπτες. Εντείνεται έτσι, εκπληκτικά, η σκληρότητα της μεταλλικής μάζας, η οποία
αναγκάζει τη σαθρή γεφυρούλα να υποχωρήσει. Αν θέλετε να το πάμε ακόμη παραπέρα,
απολαύστε τη γαμιστερή συμφωνία καμπυλότητας μεταξύ ρόδας, σπασμένων σανίδων
και ρέματος. Το τυχαίο, επίσης, φλουτάρισμα στο σκανάρισμα δημιουργεί ένα ενδιαφέρον
αποτέλεσμα στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου, σαν διακριτικό αίσθημα κίνησης.

Σ' ΩΡΑΙΟΣ! Νο3

Εκπληκτική αντίληψη της δράσης και σχεδόν κινηματογραφικό μοντάζ!!! Το παρακάτω καρέ είναι λίγο μεγάλο, αλλά θεώρησα πως αν επέλεγα κάτι λιγότερο απ' το ολοσέλιδο θα χανόταν το συνολικό αίσθημα.

Οργασμός δράσης και συνέπειας!!! Χαζέψτε την ασύγκριτη αντίληψη του
περιβάλλοντος χώρου: σε όλη την ροή των καρέ, το πρώτο δέντρο σύγκρουσης
έχει κλίση προς τη χλόη, ενώ το δεύτερο σταθερά προς το δρόμο!!! Μετά την
1η σύγκρουση, το δέντρο χάνει μια φλοίδα του και ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ έτσι και στα 

επόμενα καρέ!!! Στο 6ο καρέ, οι φύλακες είναι ακριβώς στις θέσεις που θα
περιμέναμε, αν καχύποπτα εξετάζαμε τις θέσεις τους στα προηγούμενα
καρέ 4 και 5!!! ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΟΣ ΑΝΗΛΕΟΥΣ ΤΕΛΕΙΟΤΗΤΑΣ!!!

No comments:

Post a Comment