Sunday, November 30, 2014

ΖΙΛ ΖΟΥΡΝΤΑΝ - Ένας Απίθανος Ντεντέγκντιβ [Μέρος Βου]

Σ' ΩΡΑΙΟΣ! Νο4

Ένα από τα στοιχεία, που θαυμάζω και ρουφώ με δίψα ακόρεστη, είναι κι αυτή η εκπληκτική ικανότητα μερικών να δημιουργούν την κατάλληλη ατμόσφαιρα, με εξαιρετική οικονομία στοιχείων. Η δική μου συνήθεια, να υπερφορτώνω ένα καρέ με χιλιάδες λεπτομέρειες, που συνειρμικά κατακλύζουν τη σκέψη μου γύρω απ' το βασικό θέμα, υποδηλώνει μια φλυαρία, η οποία εκτός από προσωπικό στιλ και χιούμορ δεν έχει τίποτε άλλο να προσφέρει στο θεατή. Ο Tillieux έχει πλεονάζουσα αυτήν την ικανότητα. Όταν θέλει να γεμίσει το καρέ με λεπτομέρεια, όπως είδαμε σε μερικά αποσπάσματα της προηγούμενης ανάρτησης, το καταφέρνει με μεγάλη άνεση και φαντασία. Όταν πάλι θέλει να δημιουργήσει ένα συγκεκριμένο συναίσθημα, χωρίς πολλά-πολλά, το καταφέρνει πάλι με ασύγκριτη μαεστρία.

Παρακάτω, τα πρώτα τρία καρέ είναι από την εξαιρετικά ατμοσφαιρική περιπέτεια "LA VOITURE IMMERGÉE", η οποία - όπως φυσικά και οι κινηματογραφικές ταινίες - εκδόθηκε στην Ελλάδα, από τις Εκδ. MULTIEDITIONS, με τον παντελώς άσχετο και σουρεαλιστικό τίτλο: "ΈΝΑ ΤΡΕΛΟ-ΚΑΤΣΑΡΙΔΑΚΙ" (σφηνωμένο στο κρανίο του επιμελητή - κι ίσως όχι μόνο στο κρανίο). Ό,τι να 'ναι, πραγματικά! Το τελευταίο καρέ, πάλι, είναι από την ιστορία "LES CARGOS DU CRÉPUSCULE", η οποία δημοσιεύτηκε με τίτλο "Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΑΙΝΙΓΜΑ", πολύ ευστοχότερο φυσικά απ' ότι θα 'ταν π.χ. "Ένα Τρελό-Ανθρωπάκι" ή "Ο Άνθρωπος Κατσαριδάκι" ...

Καρτουνίστικο, ξεκαρτουνίστικο, εγώ νιώθω σα να 'μουν ο ίδιος εκεί κι οι αρθρώσεις μου
διαμαρτύρονται από την υγρασία. Η επιλογή προοπτικής από τόσο χαμηλά επιτείνει το
αίσθημα της φυσικής παρουσίας. Ούτε 3D, ούτε ψηφιακή τεχνολογία και μαλακίες:
πενάκι, χρώμα και πολύ-πολύ ταλέντο με φαντασία...
Μια γραμμή παραπάνω κι η σύνθεση θα "βάραινε". Μια γραμμή παρακάτω και κάτι θα έλειπε.
Εξαιρετική ισορροπία και οικονομία, δυνατή προοπτική και συναίσθημα!! ΜΑΓΕΙΑ!!!
Μόνο θαυμασμός !!!
Σχεδόν αισθάνομαι τη βραδυνή ψύχρα, το ρελαντί του αυτοκινήτου να γουργουρίζει
γλυκά, ένα απόκοσμο αίσθημα ασφάλειας και οικειότητας, από τα φώτα του αυτοκινήτου
μέσα στην ερημιά κι ίσως ένα-δυο βατράχια να φλερτάρουν, κάπου στο βάθος ή παραδίπλα...

ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΝΟΥΝ, ΟΙ ΑΠΟΡΙΕΣ ΜΕΝΟΥΝ

Καθώς ξαναδιάβαζω, δεκάδες χρόνια μετά, την ιστορία "Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΑΙΝΙΓΜΑ", πέφτω στο παρακάτω καρέ, το οποίο σα μηχανή του χρόνου, σα τυχαία μυρωδιά που σε γυρίζει χρόνια πίσω στην κουζίνα της γιαγιάς, ρετουσάρισε ρυτίδες, άσπρες τρίχες και φαλάκρα και με γύρισε, παιδί πια, στην παραλία Λουτρακίου ή στη μεσημεριανή στρωματσάδα, κάτω απ' το πεύκο του παλιού μας εξοχικού. Τότε που πρωτοδιάβαζα τα "ΧΡΥΣΑ ΚΟΜΙΚΣ" και με την ίδια δίψα κατάπινα τη μία σελίδα πίσω από την άλλη.

Πριν από μερικές βδομάδες, λοιπόν, σαραντάρης πια, διαπιστώνω ότι ο εγκέφαλός μου λειτουργεί χωρίς καμία παραλλαγή ή βελτίωση στα ίδια ερεθίσματα. Αναρωτήθηκα το ίδιο αναρώτημα, όπως ακριβώς και τότε: απ' αυτή τη θέση που στέκεται και με τη συγκεκριμένη προοπτική - μου φαινόταν τότε, μου φαίνεται και τώρα - είναι απλά αδύνατο να γίνει ο Ζουρντάν αντιληπτός, από το βλέμμα του κακού. Η ευθεία όρασης, περνώντας πάνω απ' την κώχη της προκυμαίας θα έπρεπε κανονικά να πέφτει στο νερό και σε καμία περίπτωση στα χαμηλότερα σκαλοπάτια της κλίμακας, ίσα δηλαδή με την υδάτινη στάθμη. Προκειμένου, να εκβιάσει την εξέλιξη ο Tillieux, στο αμέσως επόμενο καρέ (ένθετο) μικραίνει αισθητά την απόσταση μεταξύ προκυμαίας και αναβαθμίδας, ενώ αντιστρόφως μεγαλώνει την υψομετρική τους διαφορά.

Δεν είναι σχολαστικότητα. Έτσι, απλά, για το νοσταλγικό του πράγματος. :-)

Είναι προφανές ότι στην άκρη της προκυμαίας ξαποσταίνει μια μικρή μαύρη τρύπα, η οποία
άθελά της καμπυλώνει το χωρόχρονο, καθιστώντας τον ήρωα εκτεθειμένο στις επίβουλες ματιές.

GREECE - Leave Your Myth...

Αφήνοντας το όνειρο κι επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ένα μένει να πούμε, γεμάτο νόημα: για το μπούτσο!! Δεν ήταν όμως πάντα έτσι. Τη δεκαετία του 80 υπήρχαν ακόμη άνθρωποι με μεράκι και ποιότητα. Αν όχι τόσο ειδυλλιακά, τέλος πάντων, υπήρχαν άνθρωποι με εκδοτικό ήθος και στοιχεία αισθητικής αξιοπρέπειας. Γι' αυτό όταν κυκλοφόρησαν, τότε, τα "ΧΡΥΣΑ ΚΟΜΙΚΣ" είχαν την αξιοπρέπεια να διατηρήσουν την πρωτότυπη αισθητική, γαλουχώντας έμμεσα τις γενιές που τα διάβαζαν σε μια συγκεκριμένη ποιότητα.

Λε φρανσέ προτοτύπ.
Λε γκρεκ προτοτύπ. Βουαγιέ κομ λε κουλέρ γκρεκ
σον πλυ βιβάντ κε σελ ντι φρανσέ προτοτύπ.

Έτσι κι εμείς, από φιλότιμο, κάνουμε τα στραβά μάτια στις μικρές ατέλειες. Όπως πχ. ότι στα πρώτα τεύχη ο M.Tillieux είχε γίνει Millieux ή ότι δεν υπήρχαν γενικότερα στοιχεία, όπως πχ. ο πρωτότυπος τίτλος, κάτι που όμως στα επόμενα τεύχη άρχιζε σιγά-σιγά ν' αλλάζει.

Δέον να αναφέρουμε, επίσης, πως η ελληνική απόδοση όλων των "ΣΤΑΡ ΚΟΜΙΚΣ" χαρακτηριζόταν από μια μάγκικη χαλαρότητα και το σχεδόν αργκό ιδίωμα της Έλενας Ακρίτα. Καλό ή κακό, δεν ξέρω. Σίγουρα, όμως, ήταν χαρακτηριστικό στοιχείο. Με την πρώτη ευκαιρία, με τα χαζά γαλλικά που θυμάμαι, θα επιδιώξω να συγκρίνω τις επιλογές της Έλενας στην απόδοση, με το γαλλικό πρωτότυπο. Αν, δηλαδή, επεδίωκε να διατηρήσει κάτι απ' το γαλλικό κείμενο ή ήταν, απλά, ο... εαυτός της.

Τι μεσολάβησε από τότε; Με συν-πλην καναδυό χρόνια, η δεκαετία του 90! Με άλλα λόγια, η χειρότερη σαβούρα του αιώνα που πέρασε! Η πιο φλούφλικη, αποδομιστική, σαδομαζοχιστική, νεοπλουτίστικη και άχρηστη δεκαετία ενός αιώνα, που ενώ αγκομαχούσε 90 χρόνια από ηδονή, ενώ γαμούσε κι έδερνε 90 χρόνια, σαν επιβήτορας, κόσμο και κοσμάκη, στο τέλος αντί να ξεσπάσει σ' ένα γκραν γκινιόλ χύσιμο και να γονιμοποιήσει τα πάντα, ξεφούσκωσε κι απεβίωσε μέσα σ' ένα τιτάνιο, βρωμερό και δεκαετές κλάσιμο.

Κάπου εκεί τριγύρω, οι ελληνικές MULTIEDITIONS μετονομάστηκαν σε ΠΟΛΥΕΚΔΟΤΙΚΗ, προφανώς, φιλοδοξώντας έτσι να έρθουν ένα βήμα ακόμα πλησιέστερα στο ελληνικό... μεγαλείο. Αλλά, δυστυχώς, δεν άλλαξαν και τα δικαιώματα διαχείρησης των comics, μήπως βλέπαμε καμιάν άσπρη μέρα, που να μην οφειλόταν σε μαλακία. Κατά πάσα πιθανότητα, κάπου εκεί, θα μας άφησαν χρόνους κανάς μπαμπάς ή κανάς θείος, οι άνθρωποι δηλαδή εκείνοι που είχαν χτίσει με κάποιον κόπο ό,τι είχαν χτίσει, τέλος πάντων, και στη συνέχεια ανέλαβαν τίποτα κλασικά λαμόγια, τίποτα κλασικά άχρηστοι και ανεύθυνοι, καλοζωισμένοι απόγονοι, παντελώς άσχετοι από comics, ποιότητα, αισθητική, ήθος κι ό,τι άλλο απαντήσει κανείς στο λεξικό, κάτω απ' το λήμμα "αρπαχτή" και τα παράγωγά της. Τα "ΧΡΥΣΑ ΚΟΜΙΚΣ" έγιναν "ΓΕΛΙΟ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ", κάθε αναφορά στον οποιονδήποτε θεωρήθηκε χάσιμο χρόνου και χρήματος στην καλύτερη, γιατί στην χειρότερη οι άνθρωποι απλά αγνοούσαν τι θα πει επαγγελματισμός και φόρος τιμής στους δημιουργούς κι επιμελητές. Δεν υπάρχει πια Tillieux, ούτε καν Millieux, ούτε Έλενα Ακρίτα, ούτε καν ΤΙΤΛΟΣ!!! Υπάρχει "Νο3" και "Φύγαμε! Εύκολη δουλειά!". Υπάρχουν όμως, γραμμένες με τεράστια γράμματα, οι 400 δραχμές της τιμής, στο οπισθόφυλλο. Έτσι ακριβώς! Φύγαμε, εύκολη δουλειά! Και γυφτιά, επίσης, σε όλο της το μεγαλείο! Άραγε τηρήθηκε κανένα πνευματικό δικαίωμα, σε όλο αυτό το τσίρκουλο της αχρειότητας;

Φάτε αισθητική δεκαετίας 90!!! Φάτε δηλαδή την έλλειψη ακόμη κι αυτής της ελάχιστης αισθητικής αντίληψης, που κατέχει εκ γενετής, ακόμη κι η κουράδα ενός γιακ στα υψίπεδα του Θιβέτ...

Εξώφυλλο να σου πετύχει! Κολάζ απ' ό,τι να 'ναι!!
Τόση τσαπατσουλιά πια, πρέπει να τη σπουδάζει κανείς!!!

Έτσι, σαν τα σκατά μέσα στο βόθρο - όπως και σχεδόν καθετί, παραδοσιακά ποιοτικό - άρχισαν να σβήνουν κι οι τελευταίοι απόηχοι των ελληνικών, εκδοτικών προσπαθειών στο χώρο του comic, με την κυριαρχία πλέον της ΜΑΜΟΥΘΚΟΜΙΞ (αν εξαιρέσουμε το μονομανή Τερζόπουλο και τον Disney του), απ' την οποία δεν είχαμε ποτέ και ιδιαίτερα παράπονα. Πέρα απ' το γεγονός ότι μετά από τρεις αναγνώσεις, η κόλλα γινόταν σα ψίχουλο από παξιμάδι και κρατούσες πια το αγαπημένο σου comic, σε μικρά τεύχη του ενός φύλλου, διερωτόμενος γιατί να είσαι πάντα εσύ ο μαλάκας. Γιατί, ας πούμε, τα χαρτονομίσματα που έπαιρνε η ΜΑΜΟΥΘΚΟΜΙΞ στα χέρια της δεν τρίβονταν, να διαλυθούν, με την ίδια ευκολία και συχνότητα; Είπαμε. Ο μαλάκας...

Sunday, November 16, 2014

ΖΙΛ ΖΟΥΡΝΤΑΝ - Ένας Απίθανος Ντεντέγκντιβ [Μέρος Α]

Ένας απίθανος ντετέκτιβ σε μια απίθανη χώρα: την Ελλάδα! Για το γουνάκι της οποίας έχω, όπως πάντα, ένα σωρό ράμματα, τα οποία και θα πλέξω σταυροβελονιά και διπλοβελονιά στο επόμενο μέρος.

Ο ΖΙΛ ΖΟΥΡΝΤΑΝ πρόκειται για μια εξαιρετική δημιουργία του Βέλγου MAURICE TILLIEUX, απ' το σωτήριο έτος 1956 και φεύγα. Οι ήρωές του εντελώς καρτουνίστικοι κι έτσι γλιτώνουν κι ανοσούν στις ισχυρές δόσης χολής και φαρμακίου, που συνηθίζω προς όσους φιλοδοξούν ρεαλισμούς, χωρίς τα αντίστοιχα εφόδια ή την όρεξη. Η γραμμή καθαρή, όμως ένα κλικ λιγότερο καθαρή, από τη λεγόμενη Γαλλο-Βελγική σχολή. Ετσι δεν είναι μια γραμμή απόλυτη και δυσκοίλια, όπως η γραμμή του αξιολάτρευτου Τεντέν, αλλά μια γραμμή γεμάτη πλαστικότητα, ζωντάνια, δυναμισμό. Στα πλαίσια της εποχής, με τη μεγάλη αγάπη στα φετίχ του αστικού πολιτισμού, ο Tillieux σχεδιάζει τα αυτοκίνητα με εξαιρετική ακρίβεια και μεράκι, είτε κυκλοφορούν σε απλή κίνηση, είτε σπινιάρουν κι υπερστρέφουν ή φρενάρουν απότομα σε κατάσταση έντασης κι αυτοκινηγητού. Τα background είναι απαράμιλλης γραφικότητας ή ατμοσφαιρικότητας, παρά το γεγονός ότι παραμένουν παντα πιστά στην καρτουνίστικη γραμμή. Μικρές, διάσπαρτες λεπτομέρειες - στις οποίες θα αναφερθώ ακολούθως - μεταφέρουν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα με τόση φινέτσα, ακρίβεια, πληρότητα και λακωνικότητα, ώστε ακόμα και μερικά περαστικά καρέ, απλά δε χορταίνουν τη ματιά, όσο και να τα χαζεύεις. Το μυστήριο διάχυτο κι αστείρευτο, σε αφήνει έρμαιο της διάθεσης του δημιουργού. Παραδίνεσαι στη μαγεία και ρουφάς τη μία σελίδα πίσω από την άλλη. Άλλοτε καρέ λιτά και πλαδαρά, σα σύντομα ανέκδοτα που καθυστερούν την πλοκή, αλλά πλουταίνουν τη διάθεση, κι άλλοτε καρέ συμπαγή και πλήρη, καθορίζοντας με ακρίβεια το πλαίσιο και την ατμόσφαιρα, στην αγκαλιά των οποίων απελευθερώνεται η πλοκή. Τελικά, ισχύουν όλα όσα είχα λυρικά περιγράψει, κάπου καταμεσίς, στην πρώτη μου ανάρτηση για το ΜΠΕΡΝΑΡ ΠΡΙΝΣ. Με τη διαφορά ότι εδώ δεν το σκέφτεσαι "Α ωραία, τώρα θα γίνω παιδί". Απλά γίνεσαι!

Κακά δεν έχω να πω, καθώς κακά λέω - όπως θα έχετε καταλάβει - κυρίως όταν ο άλλος πάει να μου πουλήσει κάτι άλλο από αυτό που είναι. Ο Tillieux δε σου πουλάει πχ. ρεαλισμό, σου πουλάει αυτό που είναι. Άμα το έπαιζε ρεαλιστής θα τον ξέχεζα κι ετούτον :-) . Θα ξεχέσω όμως πατόκορφα, αργότερα, τους υπεύθυνους των ελληνικών εκδόσεων.

Σ' ΩΡΑΙΟΣ! Νο1

Στο κλασικό ευρωπαϊκό κόμικ φαίνεται ολοκάθαρα και τιμάται αυτό που στο κλασικό υπερηρωϊκό αμερικάνικο είναι απλή κουτσουλιά στο τακούνι του ήρωα: η ποικιλομορφία και η γραφικότητα των ανθρώπινων χαρακτήρων του πλήθους. Δεν υπάρχει "μάζα" στο ευρωπαϊκό κόμικ. Υπάρχει ένας κι ένας. Στα παρακάτω καρέ φαίνεται ολοκάθαρα ότι ο βέλγος καλλιτέχνης απολαμβάνει κάθε φυσιογνωμία ξεχωριστά, σα ζωντανό κομμάτι του στιγμιότυπου και της ζωής κι όχι σαν αγγαρεία, που βγαίνει εις πέρας με ομοιόμορφα μωβ ανθρωπάκια, δίχως πρόσωπα, που απλά πλαισιώνουν τις γροθιές και τα ποντίκια, κάπου στο βάθος. Εδώ πολύ ευκολότερα, απ' ότι περιγράψαμε σε παλαιότερο σχόλιο για ΘΟΡΓΚΑΛ, μπορεί κανείς να πλάσει μικρές ιστορίες, για καθεμία από τις φιγούρες που παρατηρούμε και δεν πρόκειται να ξανασυντήσουμε ποτέ στη ζωή μας. Η αποθέωση έρχεται μ' εκείνον τον τυπάκο, στο κάτω μέρος του 1ου καρέ, του οποίου φαίνεται μόνο το χέρι και το καπελάκι. Κάτι δείχνει, ίσως κάτι εξηγεί. Ο καθένας μπορεί να φανταστεί τη δική του ιστορία. Το μεγαλειώδες είναι αυτό το αίσθημα που δημιουργείται ασυνείδητα, ότι η ζωή της γειτονιάς δεν εξαντλείται μέσα στο καρέ, αλλά διαχέεται προς κάθε κατεύθυνση, κι εμείς το μόνο που καταφέρνουμε είναι να ξεκλέψουμε μια φευγαλέα ματιά από κάτι που ξεπερνάει κι εμάς και το καδράρισμα του καλλιτέχνη. Ένα ορθογώνιο, χωρίς πλευρές, που τείνει στο άπειρο.

Όπως διάβασα κάπου στο διαδίκτυο, ο Tillieux ξεχωρίζει από τους ομοειδείς του,
καθώς δε ζωγραφίζει τις λαμπερές προσόψεις και την αστική γκλαμουριά, αλλά
τους πίσω δρόμους, το περιθώριο, τη βρώμικη και σκοτεινή μεριά των πόλεων.
Χωρίς, φυσικά, να χάνει τη καρτουνίστικη γραφικότητα...
Δεν έχετε αγωνία να μάθετε που;

Σ' ΩΡΑΙΟΣ! Νο2

Πάντα λάτρευα τον τρόπο, με τον οποίο όλη αυτή η γενιά γαλλο-βέλγων αγαπούσε τα αυτοκίνητα (τα οποία προσωπικά απεχθάνομαι, εκτός κι αν πρόκειται για κανά χολιγουντιανό κυνηγητό). Με την ίδια επιμέλεια, φυσικά, σχεδίαζαν κάθε μηχανολογικό επίτευγμα: αεροπλάνα, φορτηγά πλοία και τα σχετικά. Ωστόσο, στο καθημερινό αστικό περιβάλλον, που διαδραματίζονται συνήθως οι ιστορίες, τα αυτοκίνητα έχουν την τιμητική τους. Δε θα επεκταθώ. Θέλω απλά να παρατηρήσετε τη σχεδιαστική δεινότητα του Tillieux, στο παρακάτω τμήμα του προ-προηγούμενου καρέ. Το αυτοκίνητο δεν στρίβει απλά μια στροφή, έχει γίνει η ίδια η στροφή! Η αντίστροφη ελλειπτικότητα του τροχού, η καμπυλωμένη σκιά που αντιγράφει την κυρτότητα της στροφής, αυτή η γενικότερη πλαστικότητα, η οποία δεν καταλήγει ποτέ στην ασκέλετη, ελαστικότητα του κινούμενου σχέδιου, δεν είναι παρά δηλωτικά του σχεδιαστικού μεγαλείου και ταλέντου του καλλιτέχνη.

Τρέχει, όμως, πολύ ο καραγκιόζης, για κατοικημένη περιοχή...
Η εξαιρετική επιλογή προοπτικής, κάνει τη μάζα του φορτηγού
να φαίνεται δέκα φορές πιο ογκώδης και καταστροφική...
Εδώ, αντιθέτως με την πλαστικότητα του προ-προηγούμενου καρέ, οι γραμμές είναι αυστηρές
και άκαμπτες. Εντείνεται έτσι, εκπληκτικά, η σκληρότητα της μεταλλικής μάζας, η οποία
αναγκάζει τη σαθρή γεφυρούλα να υποχωρήσει. Αν θέλετε να το πάμε ακόμη παραπέρα,
απολαύστε τη γαμιστερή συμφωνία καμπυλότητας μεταξύ ρόδας, σπασμένων σανίδων
και ρέματος. Το τυχαίο, επίσης, φλουτάρισμα στο σκανάρισμα δημιουργεί ένα ενδιαφέρον
αποτέλεσμα στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου, σαν διακριτικό αίσθημα κίνησης.

Σ' ΩΡΑΙΟΣ! Νο3

Εκπληκτική αντίληψη της δράσης και σχεδόν κινηματογραφικό μοντάζ!!! Το παρακάτω καρέ είναι λίγο μεγάλο, αλλά θεώρησα πως αν επέλεγα κάτι λιγότερο απ' το ολοσέλιδο θα χανόταν το συνολικό αίσθημα.

Οργασμός δράσης και συνέπειας!!! Χαζέψτε την ασύγκριτη αντίληψη του
περιβάλλοντος χώρου: σε όλη την ροή των καρέ, το πρώτο δέντρο σύγκρουσης
έχει κλίση προς τη χλόη, ενώ το δεύτερο σταθερά προς το δρόμο!!! Μετά την
1η σύγκρουση, το δέντρο χάνει μια φλοίδα του και ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ έτσι και στα 

επόμενα καρέ!!! Στο 6ο καρέ, οι φύλακες είναι ακριβώς στις θέσεις που θα
περιμέναμε, αν καχύποπτα εξετάζαμε τις θέσεις τους στα προηγούμενα
καρέ 4 και 5!!! ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΟΣ ΑΝΗΛΕΟΥΣ ΤΕΛΕΙΟΤΗΤΑΣ!!!

Saturday, November 1, 2014

ΧΑΝΣ - Για δε χαν'ς...

Όταν χρειάζεται κανείς 3 (!!!) ολόκληρα τεύχη και 800 + 2Χ900 = 2600 δρχ. για ν' αρχίσει - μόλις και μετά βίας - να πιάνει μια σκιά νοήματος, μέσα σ' ένα ατελείωτο και κουραστικό (ψυχολογικά και νοηματικά) κυνηγητό, απ' τον ένα κακό-χρόνο-να-'χεις στον άλλο, τότε κάτι σάπιο υπάρχει μέσα στο κεφάλι του DUCHATEAU - και δεν είναι φρονιμήτης. Απ' την άλλη, ένας ROSINSKI που δε θυμίζει και πολλά από τη μαγεία του ΘΟΡΓΚΑΛ. Μοιάζει περισσότερο να σχεδιάζει για να συμπληρώσει συντάξιμα, παρά από ειλικρινή οίστρο. Ο μόνος λόγος, που ο πρωταγωνιστής Χανς μας γίνεται συμπαθής, είναι μόνο και μόνο γιατί παραπαίει απ' τη μια παγίδα στην άλλη, εξίσου χαμένος με τον αναγνώστη. Κατά τ' άλλα, ο τυπικός καραγκιόζης με τα ογδονταεφτά ταλέντα: δεινός σκοπευτής, δεινός παλαιστής, δεινός αναρριχητής, δεινός δρομεύς, δεινός παρθένος άλτις (με χαμηλή οξύτητα), δεινός ταρίφας, δεινός εραστής, δεινός φιλόσοφος, δεινός πιλότος F16, δεινός προγραμματιστής σε Java, δεινός μεταξοσκώληκας, δεινόσαυρος, δεινός παγωτατζής, δεινός ασφαλιστής, δεινός στο τάβλι, σκάκι, ντάμα και κολτσίνα, δεινός γόης (μέσα σε 3-4 σελίδες οι γυναίκες είναι ικανές να τα παρατήσουν όλα και να πεθάνουν για πάρτη του), κ.ο.κ. Προχθές, μάλιστα, εθεάθη να προστατεύει ανήμπορη συνταξιούχο, την ώρα που σήκωνε χρήματα, από ΑΤΜ στον Άγιο Παντελεήμονα.

Κατά τη γνώμη μου, πολύ φλυαρία και πολύ μπέρδεμα για το τίποτα. Για τρία τεύχη, ο Duchateau ξεπουλάει τη μία ιδέα του πίσω από την άλλη, αχταρμά και φαινομενικά ασύνδετες μεταξύ τους. Λες και βιάζεται να μας πείσει για το πόση φαντασία διαθέτει. Όταν θα αποφασίσει όλα αυτά να δέσουν με κάποιο τρόπο, τότε ή θα 'ναι πια πολύ αργά, καθώς οι μισοί αναγνώστες θα βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο αποσύνθεσης κι οι άλλοι μισοί θα βλέπουν τηλεόραση, ή θα πρέπει να αναδυθεί απ' όλο αυτό το συνονθύλευμα με εξαιρετική μαεστρία, ώστε να ξανακερδίσει και πάλι το ενδιαφέρον μας. Δεν μας έχει προοικονομηθεί, όμως, τέτοιο ταλέντο, απ' την μεριά του. Κι ωστόσο, το τρίτο τεύχος - που έκλεισα τελευταίο - μας γεμίζει ελπίδες για κάτι πραγματικά εντυπωσιακό, στη συνέχεια. Μμμμ, καιρός να κατέβω ξανά κέντρο, αναζητώντας τις συνέχειες του ΚΟΚΚΙΝΟΥ ΚΥΚΛΟΥ από τις Εκδόσεις ΜΑΜΟΥΘΚΟΜΙΞ, αυτή τη φορά επενδύοντας τα ημερομίσθιά μου σε ευρώ.

Πάντως, τρία ολόκληρα τεύχη και δεν έχω βρει τίποτα άξιο λόγου να σχολιάσω! Ενδεικτικό ε; Για κάτσε να κάνω άλλο ένα πέρασμα, μήπως και ξεθάψω κανά τραγέλαφο!

[ ...Μερικές ώρες μετά... ]

1ο ΤΕΥΧΟΣ - ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΝΗΣΙ

Τίποτα! Ματαιότης! Μηδέν στο πηλίκιο! Εκτός απ' το άσχετο του τίτλου, βέβαια. Τι πάει να πει "Το Τελευταίο Νησί";; Πού διάολο πάνε και τις σκέφτονται αυτές τις παπαριές, ρε πούστημ; Γιατί όχι "Ο Μυστηριώδης Ταξιδιώτης", "Η Επιστροφή του Τζεντάι" ή ακόμη "Τρελό Σαββατοκύριακο στου Raktor";;; Πού διάολο, πήγανε οι τηλεπαθητικές δυνάμεις του Χανς, στα επόμενα τεύχη;;; Πώς διάολο η Ορχιδέα μετατράπηκε, από ατίθασο αγρίμι και μάγκισσα, σε γλυκανάλατο, χαζογκομενάκι, κρεμασμένο από το σώβρακο του Χανς;;; Πώς διάολο μεταμορφωθήκανε δύο χιλιάδες, εξακόσιες δραχμές, σε χαρτί ανακύκλωσης;;;

Πολλές απορίες! Τόσες πολλές, που στα παπάρια μας κιόλας, αγαπητέ Duchateau και γλυκύτατε Rosinski.

2ο ΤΕΥΧΟΣ - ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΣ ΤΗΣ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑΣ

Τα κουλουβάχατα της Ιστορίας και πέντε φιστίκια Αιγίνης. Ό,τι να 'ναι. Οι πάντες, εκτός απ' το Χανσεατικό πρωταγωνιστή, την άγρια Βουκαμβίλια και τον κακό Βαλσαρύ (ή Βαλσάρυ, κατά το τομάρι), είναι αναλώσιμοι και περαστικοί, μέχρι αηδίας. Δεν προλαβαίνεις να συνδεθείς με κανέναν, ούτε φυσικά κανέναν να συμπαθήσεις. Η μέρα με την νύχτα, με το μεγαλείο και την μετέωρη τραγικότητα του ΘΟΡΓΚΑΛ. Εκεί, όπου η καρδιές μας σκιρτούσαν από οίκτο, ακόμη κι όταν βρίσκονταν αντιμέτωπες με το βδελυρέστερο κακό, καθώς χαροπάλευε γυμνός, μες στην ανθρωπινότητά του. Α ρε, κατακαημένε Van Hamme, πόσο σε είχα υποτιμήσει!!

Επίσης, ακόμη ένας βαρύγδουπος τίτλος, χωρίς πολλά πατήματα στο σενάριο. "Αιχμάλωτος της Αιωνιότητας", όπως λέμε π.χ. "Σωτήρη, στην πίτσα θες και μανιτάρια;"...

Κι εγώ, πάλι, ποιος είμαι;;;

Μέσα σ' όλα αυτά τα απαισιότατα, ωστόσο, ένα εξαιρετικά εύστοχο ηθικό δίλημμα αναδύεται. Δεν ειρωνεύομαι, είναι αλήθεια. Ίσως το πιο ενδιαφέρον σημείο του τεύχους. Ο κακός Βαλσαρύ έχει κλωνοποιήσει την καλή του Χανς επί δύο, απειλώντας ότι θα θυσιάζει και μια έκδοσή της στην τύχη, κάθε φορά που θα μένει δυσαρεστημένος απ' τη συμπεριφορά του ήρωα. Η αφορμή είναι παντελώς χαζή: ο Χανς θα μπορούσε να είναι νεκρός με 37 διαφορετικούς τρόπους, απ' όλες τις δοκιμασίες στις οποίες τον έχει υποβάλλει ο Βαλσαρύ, κι ωστόσο ο τελευταίος προτιμά να τον εκβιάσει με τον πιο ευφάνταστο κι ενεργοβόρο τρόπο, παρά να τον αφήσει στον τόπο, χώνοντάς του ένα πυρηνικό υπόθετο στον κώλο.

Η ιδέα όμως είναι εξαιρετικής σύλληψης. Αν είχαν κλωνοποιήσει τον πιο αγαπημένο άνθρωπο της ζωής μας, οι κλώνοι του θα μας ήταν αδιάφοροι ή θα είχαν λιγότερη αξία από το πρωτότυπο, μόνο και μόνο γιατί θα 'ταν κλώνοι; Θα ήταν οι κλώνοι λιγότερο άνθρωποι, απ' τον αγαπημένο μας ή απ' τους ανθρώπους, γενικά; Να κατασκευάσεις μια ζωντανή ύπαρξη δίχως παρελθόν - παρά μόνο με την ιδέα του παρελθόντος - σε μια συγκεκριμένη ηλικιακή στιγμή, σημαίνει πως η ύπαρξη αυτή δεν έχει ή δεν αξίζει ενός προσωπικού, μοναδικού και πρωτότυπου μέλλοντος; Πολύ περισσότερο, η καθ' όλα πραγματική αγάπη των κλώνων προς εμάς, θα ήταν μικρότερης σημασίας ή αξίας, μόνο και μόνο γιατί θα επρόκειτο για κλώνους; Είναι η αγάπη λιγότερο αγάπη, αν η πηγή της είναι κλώνος, ή μήπως η αγάπη είναι πάντα αγάπη;

Κι ενώ τόσα φιλοσοφικά ερωτήματα βρίσκουν διέξοδο και γόνιμο έδαφος, ο μονοδιάστατος κι ηλίθιος Duchateau, βάζει και τις τρεις Ορχιδέες να χασκογελούν σαν υπνωτισμένες αγελάδες. Δίχως άγχος ή έγνοια για το τι μέλλει γενέσθαι, δίχως ξέσπασμα χαράς ή ενθουσιασμού για την επανένωση με τον άνθρωπο, για τον οποίο θα έδιναν και τη ζωή τους. Σα να μην έφτανε αυτό, το γνήσιο κωλοπουτανάκι, μερικές σελίδες αργότερα, θα ζητήσει και τα ρέστα απ' τον κακομοίρη Χανς, γιατί δεν κατάφερε να την αναγνωρίσει. Ο άνθρωπος άφησε μια σκληροτράχηλη αμαζόνα και, ξαφνικά, του πασάρουν τρεις χαζοχαρούμενες, μελαχρινές barbie κι αυτός πρέπει να μυρίσει τις παρανυχίδες του. Χαζαμάρες. Εδώ ο Duchateau τα σκατώνει, μόνο και μόνο, γιατί δε βάζει τους κλώνους να συμπεριφέρονται σα γνήσιες Ορχιδέες, αλλά την Ορχιδέα να συμπεριφέρεται σαν κλώνος. Δεν κάνει, δηλαδή, ό,τι θα έκανε ένας τίμιος συγγραφέας, δημιουργώντας άπαξ κι αφήνοντας κατόπιν τους ήρωές του να λειτουργήσουν και να κινηθούν αυτόνομα, με το μοναδικό τους χαρακτήρα. Αντιθέτως, τους εκβιάζει συνεχώς, με την κακόγουστη παντοδυναμία ενός θεού, να χοροπηδάνε στο δικό του φάλτσο ρυθμό, μόνο και μόνο γιατί ο ίδιος είναι ανίκανος να συντάξει ένα αξιοπρεπώς δομημένο σενάριο.

3ο ΤΕΥΧΟΣ - ΟΙ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΟΙ ΤΗΣ ΞΕΝΑΓΙΑ

Το καλύτερο τεύχος της σειράς, so far. Και φυσικά το μόνο, με τίτλο σχετικό με το περιεχόμενο. Και μεταλλαγμένοι υπάρχουν, και Ξενάγια επίσης. Αυτά είναι! Ομορφιά! Κι επιτέλους, κάποιο συγκεκριμένο νήμα και νόημα αρχίζει να ξετιλύγεται. Δυστυχώς, μόνο κλείνοντας πια, μας αποκαλύπτεται το απρόβλεπτο πεπρωμένο, που καλείται να πληρώσει ο ήρωας. Σχεδιαστικά θα μπορούσε να είναι πολύ καλύτερο, αλλά μην είμαστε κι αχάριστοι. Και σενάριο και σκίτσο στην ίδια τιμή, που τόσο καιρό πληρώναμε μονάχα για μέτριο σκίτσο;; Για συνέλθετε λιγάκι, ρε αναρχο-άπλυτοι!

Τραβάμε τρίχες-ρυτίδες όπως να 'ναι - κατά προτίμηση,
με το αριστερό
για τους δεξιόχειρες - ενώ παράλληλα την
παίζουμε διακριτικά, με το άλλο χέρι. Αυτό το ονομάζουμε
τεχνοτροπία. Τέλος, πουλάμε τις καλικατζούρες μας 900 δρχ.
Αυτά...