Sunday, January 15, 2017

ΙΖΝΟΓΚΟΥΝΤ - Όνομα και πράμα...


Μιλάμε, τώρα, για All-Time Classic εμπειρία : "Anglo-Hellenic Agency - Τάσος Ψαρόπουλος", τεύχος 1 και δραχμές 35 !!! Σελίδες ετοιμόρροπες, φύλλο και φτερό, έτοιμες να πετάξουν μακρυά και στο αγύριστο, αφού η κόλλα, τόσα χρόνια μετά, είχε γίνει πια σκόνη της σκόνης, ω σκόνη! Χωμένο (τότε) στη βιβλιοθήκη του μπαμπά (όχι του Αλή, του άλλου, του δικού μου), ανάμεσα σε Ντοστογιέφσκηδες και "Αινίγματα του Σύμπαντος", καρφώθηκε ως μια ακόμα ελάχιστη θρυαλλίδα, στην εύφλεκτη παιδική φαντασία. Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΒΕΖΥΡΗΣ ΙΖΝΟΓΚΟΥΝΤ των GOSCINNY και TABARY, στεκόταν εκεί περήφανος, κρυμμένος ανάμεσα σε γίγαντες, ρουφώντας τζούρες κλασικότητας από τη μία, παρα-επιστήμης από την άλλη. Μα κι η Βαγδάτη καθαυτή, πόση διαφορά είχε; Με τα μαγικά χαλιά και τους τσαρλατάνους στην μιαν άκρη, και στην άλλη, μουσάτοι Λόγιοι και Γραμματικοί, να μεταφράζουν Ευκλείδη και Αριστοτέλη. Τι να λέμε τώρα!!

Απ' έξω εμφάνιση κι από μέσα άνεση. Καμία σχέση.
Απλά έκανε ομοιοκαταληξία...

Χμμμ... ε, πως τι "τι να λέμε τώρα";; Πλάκα μου κάνετε;; Να λέμε και να παραλέμε. Γιατί, τούτος 'δω, ο πρώιμος Ιζνογκούντ έχει τόσο πρωτόλειο σκίτσο, ώστε αν μάθαινα ότι ο Tabary ήταν τότε 18 χρονών δε θα με παραξένευε καθόλου. Αλλά παραξενεύτηκα όταν η Google μου εκμυστηρεύτηκε, πως ήταν ήδη 32 χρονών μοσχάρι, όταν το 1962 σκάρωσε τον πρώτο Χαλίφη στο περιοδικό Record. Δηλαδή, απ' τα 18 τι έκανε, ο χαραμοφάης, και προκοπή στο χέρι του δεν είδε (πέραν από αυτή, που φαντάζεστε); Τα λεφτά, που του στέλνανε απ' το χωριό για μελάνια και χαρτί, τι τα 'κανε; Τα 'πινε στα καμπαρέ; Τα 'γλυφε στις πουτάνες; Τα 'παιζε στον ΟΠΑΠ; Πλήρωνε τον ΕΝΦΙΑ;

Τέλος πάντων, τον συγχωρώ - παρ' ότι με είχε φέρει ως εδώ - γιατί σαν έφτασε κάποτε η ώρα η ευλογημένη και το σκίτσο του ωρίμασε, ωρίμασε τόσο που δεν το πίστευες. Άγγιξε μία αισθητική αρτιότητα τόσο ταιριαστή με το είδος του χιούμορ που εκπροσωπούσε, ώστε κάθε ξινή κουβέντα και στραβωμένη φάτσα εβουλώθησαν και μεταμορφώθησαν σε αλοιφή για κάλους και σως για πατατάκια. Η κλασική περίοδος του Ιζνογκούντ (σε άλλη ανάρτηση αυτά) διακατεχόταν από ένα τόσο έντεχνα κι επιτηδευμένα "χύμα" σκίτσο, ώστε όταν χαζεύεις πχ. κάτι πανοραμικά της Βαγδάτης, πραγματικά γεμίζει η καρδιά σου, χορταίνεις καρικατούρα, σουρεαλισμό και ωχααδελφισμό!

Περίτεχνα "άγαρμπη" γραμμή, παραποίηση προοπτικής και διαστάσεων, λίγο πριμιτίφ εδώ,
λίγο απεριτίφ εκεί. Πολύχρωμη και μαγική, μια Βαγδάτη ό,τι να 'ναι, όπου τα πάντα μπορούν
να συμβούν! Το απόσπασμα, από την ιστορία "Incognito" (γκαβοί είστε; πάνω το λέει), του
5ου τεύχους "Το  Μαγικό Χαλί", από τις ίδιες πάντα εκδόσεις. Μόνο που η τιμή έχει γίνει,
τώρα, 45 δραχμές. Αλίμονο στο χαρτζιλίκι...

Και μετά, τι έγινε; Ε, μετά πήγε κι αυτός και γέρασε. Είχε πεθάνει κι ο Goscinny (τώρα έχει πεθάνει κι ο ίδιος) κι έτσι δεν υπήρχε ελπίδα: κατέληξε κι αυτός ένας κλασικός μαλάκας ακόμα, συντροφιά με τους άλλους κλασικούς (μαλάκες) Uderzo και Morris, οι οποίοι, στα τελευταία τους, κομιξογραφούσανε μάλλον για τα συντάξιμα, παρά από κάνα μεράκι.

Πολλές, μικρές ιστοριούλες, λοιπόν, ετούτος ο πρώτος τόμος των 52 σελίδων, σε αντίθεση με τον ετοιμοθάνατο Tabary, που τα 'κανε όλα μόνος του. Και σκίτσαρε, και σφουγγάριζε, και έτριβε τα κολοκυθάκια κι έγραφε μόνος του και τα σενάρια. Αλλά μιλάμε για κάτι σενάρια, μα κάτι σενάρια, τραβηγμένα τόσο σε μάκρος και σε σπέρμα, ώστε αν ήταν ψωλή θα πρωταγωνιστούσαν στην πιο ακριβή πορνοταινία και θα μας γαμούσαν, κιόλας. Εδώ, ωστόσο, σ' αυτή την πρώτη συλλογή, κανείς δε σοδομίζει κανέναν κι έτσι, με την αμόλυντη αφέλεια μιας αθώας ψυχής, προχωρούμε στις πρώτες γνωριμίες με κάποιες από τις πλέον κλασικές περσόνες της σειράς (πέραν των πρωταγωνιστών), όπως το Πνεύμα στην ομώνυμη, πρώτη ιστορία "Το Πνεύμα" και το Σουλτάνο Πουλμανκάρ, στην αμέσως επόμενη "Επίσημη Επίσκεψη".

Από Anglo-Hellenic Agency πάντα. Έχει πέσει κι ένα μικρό κόψε-
ράψε. Το Πνεύμα θα το βλέπουμε συχνά, σε διάφορες παραλλαγές,
όπως παρακάτω, ως Γενικό Γραμματέα των Ε.Π.Ο.Ε.Σ. (Εθνικά
Πνεύματα Οργανωμένα Ενωμένα και Συνδικαλισμένα) ...

Εδώ πάλι το Πνεύμα, μάλλον, ξεμέθυστο. Ο Tabary έχει πια αναφανδόν
κατακτήσει τη μεστή, χαρακτηριστική του γραμμή.

Πουλμανκάρ, το αντίπαλον δέος, ευερέθιστος, πολεμοχαρής και
συχνά - εν αγνοία του - μέρος των σατανικών βεζυρικών διαπλοκών.
Παρατηρούμε ότι ο πρώιμος Tabary, όπως κάθε άπειρος κομίστας,
δεν καδράρει σωστά το θέμα του. Τα κεφάλια ακαλαίσθητα κομμένα,
στο πάνω μέρος, μαρτυρούν του λόγου το αλοιφές...

Ακολουθούν "Οι "Γορίλες", "Οι "Ορδές", "Ο Σωσίας" και "Το Νησί Των Γιγάντων", όπου και κλείνει σουρεαλιστικά με μια από τις πλέον αγαπημένες μου εικόνες, η οποία δεν ξέρω πώς, ποιος και γιατί, χαράχτηκε από τότε ανεξίτηλα, στην τρυφερή και μαλακισμένη, παιδική μου ψυχούλα.

Και να πεις ότι μ' άρεσε το Σκάκι ...

Για τον Goscinny έχω γράψει αλλού, όχι πάλι. Έλεος! Θεωρώ και υπενθυμίζω, απλά, πως δε θα ήταν υπερβολή να μιλήσει κανείς, για εκείνη την εποχή, σαν εποχή Goscinny, παρά να πιάσει να μιλάει χώρια για Αστερίξ, Ιζνογκούντ και Λούκυ Λουκ ή τι άλλο. Χωρίς τον μάστορα της διήγησης, δε νομίζω να είχε γίνει γνωστό οτιδήποτε, από αυτά που σήμερα θεωρούμε κλασικά. Αυτό φαίνεται περίτρανα, καθώς οι ίδιοι οι καλλιτέχνες ως σεναρίστες αργότερα, απέτυχαν παταγωδώς. Αλλά κι όταν έφτασαν σε μιαν άλφα, νοσταλγική αναλαμπή, το πετύχανε όχι μόνοι τους, παρά με συνεργάτες, που πάτησαν πάνω στην ήδη υπάρχουσα κληρονομιά, δίχως να 'χουν τίποτα καινούργιο να προσφέρουν, οι ίδιοι.

Αντιπαθητικός όχι μόνο σα χαρακτήρας, αλλά και σα σκίτσο,
ο νεογέννητος Βεζύρης. Η μύτη του σαν αγγούρι καλυβιώτικο,
καμία σχέση με την ύστερη δολοφονική χατζάρα, η οποία έκοβε
δρόμο απ' τα καρέ, σχεδόν ισομήκης με τη λεβεντιά του φέροντος.

Ένα καρέ, που συμπυκνώνει το ήμιση της Ιζνογούδειας ουσίας.

Εδώ, το άλλο ήμιση...

Αυτά για φέτος, Τα ξαναλέμε του πέρσι.